Teknoloji insanoğlunu nereye götürüyor? Daha yaşanılabilir bir dünyaya mı yoksa karanlık bir geleceğe mi yürüyoruz?
Son dönemde teknolojiye ilgi duyan herkesin konuştuğu bir dizi var. Netflix’in İngiliz yapımı teknolojik distopya dizisi Black Mirror, gelecekte insanoğlunu bekleyen karanlık senaryolar ile karşımızda.
4’üncü sezonu 29 Aralık’ta yayınlanan Black Mirror’da aynanın karanlık yüzüne dair ilginç yeni 6 bölüm yer aldı. Bugüne kadar yayınlanan toplam 19 bölümde birbirinden bağımsız hikayeler var. Bu hikayelerden bazılarının mevcut teknolojik gelişmeler düşünüldüğünde gerçekleşme ihtimali düşük olsa da bazı hikayelerin gerçekleşmeye çok yakın olduğunu görüyoruz.
Sosyal skor
Dizinin ‘Dibe vuruş’ isimli 3’üncü sezon ilk bölümü tüm insanların sosyal bir puana sahip olduğu bir dünyada geçiyordu. İnsanlar sahip oldukları puana göre bir hayat yaşıyor, puanlarının izin verdiği yerlere giriş yapabiliyorlardı. Birbiriyle iletişim kuran herkesin birbirini oylayabildiği, yüksek puanlıların verdiği oyların daha etkili olduğu bu dünyada 5 puana ne kadar yakınsanız o kadar itibarlı bir vatandaş kabul ediliyorsunuz.
Dizinin bu bölümüne dair tartışmalar devam ederken Çin’den gelen açıklama ile dizi senaryosu gerçek hayata taşındı. Çin’in gönüllülük esası ile başlattığı ‘sosyal skor’ sistemi 2020 yılında zorunlu hale geliyor. Çin tüm vatandaşlarının hareketlerini hem sanal hem de gerçek hayatta mercek altına alacak ve notlandıracak. Vatandaşlar puanlarına göre A, B, C ve D olarak dört farklı seviyede derecelendirilecek. Notu A olanlar dürüst ve örnek vatandaş, notu D olanlar ise güvenilmez vatandaş olarak değerlendirilecek. Bakalım, insanları bu şekilde puanlamak dizideki gibi olumsuz sosyal sonuçlar doğuracak mı?
Metal Kafa
2017 yılında birçok robot haberiyle karşılaştık. En çok dikkatimi çeken robotlar ABD’li teknoloji şirketi Boston Dynamics’in en ileri teknolojiyle donatılan ve ters takla atma becerisine sahip robotu Atlas, şakayla karışık ‘insanlığın sonunu getirmek istiyorum’ açıklamasını yapan insansı robot Sophia ve iki eliyle silah kullanabilen Rus yapımı robot Fedor oldu.
Bu üç robotu birleştirip tek bir robota dönüştürürseniz ortaya çıkacak robot 4. sezondaki ‘Metal Kafa’ isimli bölümde karşımızda. Bu hikayede yapay zekaya sahip köpek şeklindeki robotun hedefinde insanlar var. Bu bölümde insan zekası kendi ürettiği yapay zekaya karşı amansız bir mücadeleye girişiyor.
Dijital mirastan insansı robot
‘Hemen döneceğim’ isimli 2. sezonun ilk bölümünde yapay zeka konusu işleniyor.
Uyarı: Yazının bundan sonraki bölümü spoiler içermektedir.
Nişanlısını trafik kazasında kaybeden Martha isimli genç bir kadının nişanlısının geride bıraktığı dijital mirasından yapay zeka kullanılarak oluşturulan kopyasıyla yaşadığı ilişkiye tanık oluyoruz. Dijital avatar hizmeti sunan bir servise üye olan Martha, önce bilgisayar ekranında ölen nişanlısı ile yazışmaya başlıyor. Sonra bir üst servise geçerek nişanlısıyla telefonda konuşmaya başlıyor. Son olarak servisin en üst paketini satın alan Martha, ölen nişanlısını insansı bir robot olarak sipariş ediyor.
Tüm bunlar yapay zeka ile gerçekleşiyor. Bu senaryonun ilk aşamasındaki mesajlaşma şu anki teknoloji ile hayata geçirilebilir. İkinci aşamadaki sesli görüşmeyi de yakın bir gelecekte görebiliriz. Üçüncü aşama yani insansı robot için uzun bir yolumuz var ama imkansız değil.
Karanlık geleceğe doğru mu?
Robotlar, her şeyi kaydeden hafıza implantları, zihin okuma sistemleri, artırılmış gerçeklik, yapay zeka, zamanda yolculuk gibi birbirinden ilginç ve karanlık teknolojik hikayelerinin yer aldığı Black Mirror’daki her hikaye gerçeğe dönüşmese de bu karanlık hikayelerden birkaçının gerçeğe dönüşme ihtimali bile insanı tedirgin etmeye yetiyor.
Eğer siz de aynanın karanlık yüzündeki hikayeleri merak ediyorsanız Black Mirror dizisini
izlemenizi tavsiye ederim.
Bu yazının bir kısmı 14 Ocak 2018 tarihinde Vatan Gazetesi’nde yayımlanmıştır.
