Dünyanın en çok izlenen spor organizasyonu FIFA Dünya Kupası’na sayılı günler kaldı. Rusya’nın ev sahipliğinde gerçekleşecek olan 2018 Dünya Kupası’nda yayıncılık alanında bir ilke imza atılacak.
Radyo’dan 4K canlı yayına
1930 yılında Uruguay’da gerçekleşen ilk Dünya Kupası radyodan canlı yayınlandı.
1954 İsviçre televizyondan yayınlanan ilk Dünya Kupası’na sahne oldu.
1970 Meksika ise renkli ekranda yayınlanan ilk Dünya Kupası olarak tarihe geçti.
2010 Güney Afrika ise HD yayınlanan ilk Dünya Kupası’ydı.
2018 Rusya ise tüm maçların 4K (UHD) çözünürlükte canlı yayınlandığı ilk Dünya Kupası olacak.
Bir aylık futbol şöleni
14 Haziran’da ev sahibi Rusya ile Suudi Arabistan arasında oynanacak açılış karşılaşmasıyla başlayacak olan 2018 Dünya Kupası 15 Temmuz’da final maçıyla sona erecek. Dünyanın en büyük futbol organizasyonu olan FIFA Dünya Kupası, bir ay boyunca futbolseverlerin ilgi odağı olacak.
Yeni rekor bekleniyor
32 ülkenin katıldığı Dünya Kupası’nda toplam 64 karşılaşma oynanacak. Dünya Kupası’nı televizyondan izleyenlerin sayısı olimpiyat oyunlarından bile daha fazla. Bu dünya kupasında ise yeni bir rekor bekleniyor. 2014 Dünya Kupası televizyon üzerinden 3.2 milyar kişiye ulaşmıştı. Almanya ile Arjantin arasındaki final karşılaşmasını ise 1 milyar kişi canlı izlemişti.
Televizyon dışında mobil cihazlardan izlenme oranları da yükselişte, son Dünya Kupası’nı 280 milyon futbolsever mobil cihazdan izledi.
4K (UHD) ve HDR nedir?
Full HD (High Definition) olarak adlandırılan 1920×1080 çözünürlükteki görüntünün tam 4 katı yani 3840×2160 çözünürlük değerine sahip görüntü teknolojisi 4K ya da UHD (Ultra High Definiton) olarak adlandırılıyor. Çok daha büyük ekranlarda görüntü kalitesinden ödün vermeden canlı ve net görüntü sunan 4K ile spor karşılaşmalarının seyir zevki de katlanıyor.
HDR (High Dynamic Range) ise Yüksek Dinamik Aralık olarak Türkçe’ye çevrilen bir görüntü teknolojisi. HDR sayesinde görüntüdeki detaylar siyah ve beyazın içinde kaybolmadan en gerçek tonlarıyla ekrana yansıyor. Tabii içeriğin HDR olması şartıyla. HDR görüntülerde karanlıkta, gölgede kalmış detayları kaçırmadan izleyebiliyorsunuz.
Her maça 37 kamera
Dünya Kupası’ndaki her maç yayını toplam 37 kamera ile gerçekleşecek. SD, HD ve 4K HDR yayınlar için kurulan hibrit sistem ile tek bir prodüksiyon gerçekleşecek ve kamera görüntüleri farklı çözünürlükte çıkış alınarak yayına verilecek. Bu sayede tüm izleyiciler aynı yayını izlemiş olacak.
HD ve 4K HDR kayıt özelliğine sahip kameralar ile saha içindeki görüntüler dışında stadyumun her açısından görüntüler ekranlara yansıyacak. Bu 37 kamera içinde bir de örümcek kamera yer alıyor. Süper yavaş çekim ve ultra yavaş çekim kameraları ise gözün kaçırdığı detayları yakalamak için hazır olacak.
TRT’den özel hazırlık
Dünya Kupası’nı 4K yayınlayacak sayılı yayın kuruluşu arasında yer alan TRT (Türkiye Radyo Televizyon Kurumu) 4K yayın hakları için ayrıca bir lisans bedeli ödedi.
TRT, sadece maçları canlı yayınlamakla kalmayıp Dünya Kupası’na özel web sitesi üzerinden örümcek kamera, taktik diziliş kamerası gibi farklı açılardan maçın izlenmesine olanak sunacak. Web sitesi üzerinden önemli pozisyonları da 24 kameraya kadar izlemek mümkün olacak.
İzleyiciler dilerlerse teknik direktör ya da yıldız oyuncuları da canlı olarak takip edebilecekler. Ayrıca en çok koşan oyuncu, en çok pas yapan oyuncu, takım dizilişleri gibi birçok maç istatistiği canlı olarak takip edilebilecek.
Stadyum atmosferini yaşayın
TRT 4K, maçları Dolby Digital Plus ses ile yayınlanacak. Eğer Dolby Digital Plus’ı destekleyen ses sisteminiz varsa stadyum atmosferini evinizde yaşayabilirsiniz.
4K Televizyon alırken nelere dikkat etmeli?
Ekranın 60hz destekli, çözünürlük değerinin 3840×2160 ve dahili uydu alıcısının da 4K uyumlu olduğundan emin olun. HDR yayınları destekleyen bir televizyon almanız faydalı olacaktır.
4K maç yayını nasıl izlenebilir?
2018 Dünya Kupası’ndaki tüm maçlar SD ve HD çözünürlükte TRT1 ve TRT Spor kanallarından 4K çözünürlükte ise TRT 4K kanalından şifresiz canlı olarak yayınlanacak. FIFA, 4K HDR yayın sunacak ancak TRT’nin yayını 4K olacak.
TRT1 ve TRT Spor’da tüm maçlar HD kalitede canlı, TRT 4K kanalından ise 56 maç canlı, 8 maç banttan yayınlanacak.
TRT 4K yayınını izleyebilmek için 4K çözünürlükte bir televizyona ve TRT 4K yayınına ihtiyacınız var. TRT 4K kanalı Türksat’ta ve Turkcell TV+, D-Smart gibi yayın platformlarında mevcut.
TRT 4K yayını 50p HEVC 4K uydu alıcısı ile tüm 4K televizyonlardan şifresiz izlenebiliyor.
Televizyon ve projeksiyon satışları patladı
Dünya Kupası etkisiyle televizyon ve projeksiyon satışlarında büyük artışlar gözleniyor. Televizyon satışlarının Dünya Kupası’nın olduğu yıllarda artış göstermesi alışıldık bir durum. 4K ve 1080P çözünürlüklü ev projeksiyon cihaz satışlarında ise ilk kez bu kadar yüksek bir artış gözlendi. Kuzey Amerika ve Avrupa’da projeksiyon fiyatlarındaki %70’lik düşüş Dünya Kupası öncesine denk gelince 2018 ilk çeyrekte projeksiyon satışları yüzde 808 oranında artış gösterdi.
Bu yazının bir kısmı 10 Haziran 2018 tarihinde Vatan Gazetesi’nde yayımlanmıştır.
